W dniach 25-27 października 2021 roku Katedra Marketingu Uniwersytetu Szczecińskiego zorganizowała XXVIII Zjazd Katedr Marketingu, Handlu i Konsumpcji. Tegoroczny Zjazd Katedr przygotowywany był w nadzwyczajnych okolicznościach z powodu pandemii COVID 19, która spowodowała, że odbył się on z rocznym opóźnieniem.

Spotkanie miało miejsce w Szczecinie i odbyło się pod hasłem przewodnim: Rewolucja 4.0 w Marketingu, Handlu i Konsumpcji. Przewodniczącą Rady Naukowej Zjazdu była prof. dr hab. Edyta Rudawska, Honorowym Przewodniczącym był śp. prof. dr hab. Jan Karwowski, sekretarzem naukowym konferencji była dr Magdalena Kowalska. Zjazd odbył się pod patronatem J.M. Rektora US prof. dr hab. Waldemara Tarczyńskiego; Prezydenta Miasta Szczecin Piotra Krzystka, Marszałka województwa zachodniopomorskiego Olgierda Geblewicza oraz Wydawnictwa PWE i czasopisma Marketing i Rynek. Partnerami merytorycznymi Zjazdu było Polskie Naukowe Towarzystwo Marketingu oraz CID Group – międzynarodowa sieć badaczy z obszaru współpracy w procesie rozwoju innowacji.

Zaproszenie do udziału w tegorocznym Zjeździe Katedr przyjęło 245 osób, aktywne uczestnictwo zgłosiło ponad 140 osób z 35 ośrodków akademickich w całej Polsce, które przygotowały ponad 130 ciekawych opracowań naukowych w postaci artykułów naukowych lub abstraktów.

Rewolucja 4.0 to nie nowa technologia, to nowe podejście do sposobu odnoszenia sukcesu dzięki postępowi technologicznemu, który nie był możliwy do osiągnięcia jeszcze 10 lat temu. Internet, nowe technologie oraz pojawiające się nowe trendy rynkowe zmieniają zasady funkcjonowania poszczególnych gospodarek jak i przedsiębiorstw. Kreując rewolucyjne zmiany redefiniują strategie w obszarze marketingu i handlu oraz tworzą nowe trendy w konsumpcji. Kształtują specyficzne środowisko łącząc interakcję online i offline między firmą a klientem. Fakt ten oznacza konieczność sprawnego i inteligentnego łączenia podejścia tradycyjnego z cyfrowym, by z jednej strony wzmocnić zaangażowanie klienta, a z drugiej kreować nowe sposoby budowania sukcesu organizacji. Na tym tle Zjazd Katedr miał na celu zainspirować do dyskusji o nowych wyzwaniach, metodach, podejściach i perspektywach dla marketingu, handlu i konsumpcji w dobie rewolucji 4.0.

Tematyka Zjazdu koncentrowała się wokół:

  • Innowacji w marketingu handlu i konsumpcji;
  • Badań rynkowych i marketingowych w dobie rewolucji 4.0;
  • Organizacji marketingu i handlu 4.0;
  • Dydaktyki 4.0; oraz
  • Pracowników nauki 4.0.

Mając na uwadze powyższe zaproponowaliśmy taki program konferencji, który zapewnił uczestnikom optymalne warunki do swobodnej dyskusji, wymiany wiedzy, wyników badań i doświadczeń.

Zjazdowi Katedr 2021 towarzyszyło wiele wartościowych wydarzeń i spotkań. Każdy dzień konferencji otwierało wystąpienie zaproszonych gości specjalnych. Jako pierwszy wystąpił prof. A. Parasuramann z University of Miami w USA, który wygłosił wykład inauguracyjny pt. „My service quality research stream: some reflections on making impactful contributions through programmatic research”. Drugi dzień rozpoczęto od prezentacji prof. Philippa Klausa z International University of Monaco pt. “Dooms or glory days? Will customer experience save marketing research and education”? Ostatnim, trzecim gościem był prof. Christian Kowalkowski z Linköping University w Szwecji, który trzeciego dnia wygłosił wykład na temat: „Getting Published: Insights from my role as editor, reviewer, and author”.

Bardzo ważną częścią Zjazdu Katedr były 4 panele dyskusyjne.

Pierwsza dyskusja, moderowana przez prof. dr hab. Krystynę Mazurek-Łopacińską zatytułowana była „Rewolucja 4.0 w marketingu, handlu i konsumpcji – palące pytania, nowe podejścia, perspektywy, metody”. Uczestnikami panelu byli: prof. dr hab. Anna Olejniczuk-Merta, prof. dr hab. Roman Niestrój, prof. dr hab. Sławomir Smyczek, dr hab. Anna Drapińska, dr hab. Robert Wolny, dr Dominika Kaczorowska-Spychalska oraz dr Bartosz Mazurkiewicz. Podczas panelu podjęto m.in. następujące wątki: czy transformacja cyfrowa  w marketingu  to megatrend czy nowy paradygmat? Jaka jest rola Market Intelligence i Customer Intelligence w generowaniu wiedzy o rynku i konsumentach? Rozmawiano również na temat wpływu sztucznej inteligencji, rozszerzonej rzeczywistości i Internetu rzeczy na efektywność marketingu oraz zaangażowanie konsumentów i lojalność wobec marki; mediów społecznościowych jako przestrzeni działalności marketingowej; roli technologii mobilnych marketingu w integracji kanałów offline i online jak również roli nowych technologii we współtworzeniu wartości przez uczestników rynku, w tym przez klientów.

Podczas drugiej dyskusji panelowej pt. „Naukowiec i badacz w świecie kształtowanym przez rewolucję 4.0” jej uczestnicy, pod kierunkiem prof. dra hab. Jana W. Wiktora, rozmawiali na temat wpływu rewolucji 4.0 na naukę i badania realizowane przez pracowników badawczych. Paneliści, w składzie: prof. dr hab. Felicjan Bylok, prof. dr hab. Marzanna Witek-Hajduk, dr hab. Małgorzata Karpińska-Krakowiak, dr Anna Rogala oraz mgr Emilian Gwiaździński poruszali niezwykle aktualne tematy dotyczące m.in.:

– zmian granic marketingu – jako nauki i jako przedmiotu (obszaru badań) pod wpływem Rewolucji 4.0,

– interdyscyplinarności i zakresu badań nad marketingiem w warunkach „Rewolucji 4.0”,

– wyzwań dla metodologii badań stojących przed badaczami,

– zespołowości badań i problemu kształtowania relacji międzyosobowych, interkulturowych w zespołach w procesie badań.

Kolejna dyskusja panelowa zatytułowana była „Nauczyciel akademicki w dobie rewolucji 4.0 – Czy edukacja 4.0 to kształcenie bez nauczyciela?”, a moderował ją dr hab. Robert Kozielski. Dyskusje członków panelu w osobach: prof. dr hab. Bogdan Sojkin, dr hab. Katarzyna Dziewanowska, dr hab. Grzegorz Hajduk, dr hab. Radosław Mącik, dr hab. Agnieszka Żbikowska i dr Joanna Wiechoczek dotyczyły dwóch kluczowych wątków, tj. wyzwań dla edukacji 4.0 oraz przygotowania uczelni do edukacji 4.0. Paneliści rozmawiali o szansach i zagrożeniach, jakie niesie cyberprzestrzeń dla edukacji 4.0, celach edukacji akademickiej w dobie rewolucji 4.0, edukacji akademickiej a kształceniu nieformalnym w dobie rewolucji 4.0 jak również zapotrzebowania na narzędzia wspierające pracę nauczycieli oraz ich oczekiwań i obaw z tym związanych.

Ostatni panel dyskusyjny na temat: Nie chodzi o to, aby być BIG, chodzi o to, aby być GREAT – czy marketing może być skuteczny i zrównoważony jednocześnie? poprowadziła dr hab. Barbara Mróz-Gorgoń. W skład zespołu panelistów weszli: prof. dr hab. Mirosława Pluta-Olearnik, dr hab. Joanna Hernik, dr hab. Grzegorz Maciejewski, dr hab. Grzegorz Szymański, dr Anna Jasiulewicz oraz dr Anna Wielicka-Regulska. Uczestnicy podjęli próbę zdefiniowania tytułowych przedsiębiorstw/organizacji „BIG” oraz „GREAT” i identyfikacji różnic między tak określanymi podmiotami, identyfikacji modeli strategii zdobywania/utrzymywania pozycji konkurencyjnej dla podmiotów „BIG” i „GREAT”, określenia zależności pomiędzy staraniami przedsiębiorstw i innych organizacji do bycia „BiG” i/lub „GREAT”, a postawami konsumentów i trendami konsumenckimi. Podczas dyskusji poruszono również wątek wpływu pandemii na strategie i aktywność podmiotów rynkowych w kontekście zrównoważonego rozwoju i jaki ma ona wpływ na skuteczność tych podmiotów?

Program Zjazdu Katedr obejmował ponadto 4 sesje krótkich prezentacji opracowań przygotowanych przez Uczestników. Miały one na celu z jednej strony przedstawienie kierunków i obszarów badań naukowych realizowanych przez Autorów, a z drugiej zainspirować do dyskusji i nawiązania współpracy naukowej pomiędzy osobami reprezentującymi różne ośrodki naukowe w Polsce.

Nowym elementem spotkań w ramach Zjazdu Katedr Marketingu, Handlu i Konsumpcji były 3 seminaria „Paper Development CID Group Seminar”. Ich celem było wsparcie autorów, poprzez dyskusję naukową nad zaprezentowanymi pracami badawczymi (abstraktami), w dalszym doskonaleniu i rozwoju pełnych tekstów artykułów, z zamiarem ich zgłoszenia do wysoko punktowanych czasopism naukowych. W seminariach tych, w roli moderatorów dyskusji i celowo wyselekcjonowanych dla każdego, prezentowanego abstraktu dyskutantów, wzięli udział zaproszeni goście specjalni – redaktorzy czasopism z impact factorem i autorzy wielu artykułów opublikowanych w tego typu czasopismach: prof. Philipp Klaus i prof. Christian Kowalkowski z czasopsima Journal of Services Marketing (IF=5,585) i Journal of Service Management (IF=9,522) oraz prof. Adam Balcerzak redaktor czasopisma Oeconomia Copernicana (IF=4,274) jak również profesorowie mający doświadczenie w publikowaniu artykułów w tego typu czasopismach. Cennym uzupełnieniem tych seminariów było spotkanie z redaktorami czasopism: Journal of Services Marketing, Journal of Service Management i Oeconomia Copernicana, podczas którego redaktorzy zaprezentowali specyfikę tych czasopism i zasady publikowania w nich tekstów oraz odpowiadali na liczne pytania uczestników.

Ważną inicjatywą podjętą przez Organizatorów oraz Polskie Naukowe Towarzystwo Marketingu przy okazji organizacji XXVIII Zjazdu Katedr Marketingu, Handlu i Konsumpcji był konkurs na najlepszy artykuł lub rozdział w monografii nadesłany przez Uczestników. Zasady konkursu zostały opracowane przez Zarząd oraz Radę Naukową PNTM. W wyniku rozstrzygniętego konkursu przyznano 3 nagrody główne oraz 2 wyróżnienia. Laureatami konkursu zostali:

  • I miejsce – dr Elżbieta Wąsowicz ze Szkoły Głównej Handlowej za artykuł pt. „Cultural Determinants of Social Media Use in World Markets”;
  • II miejsce – dr Łukasz Wróblewski z Akademii WSB, dr hab. Katarzyna Bilińska, Prof. UE z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach oraz dr Mateusz Grzesiak z Akademii WSB za artykuł pt. „Wpływ potencjału internetowego tłumu na kapitał marki instytucji kultury”;
  • III miejsce – dr Katarzyna Sanak-Kosmowska Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie za artykuł pt. „Ocena i pamięć komunikatów marketingowych w social media- badania w paradygmacie wstecznego kształtowania pamięci”.

Wyróżnienia otrzymali:

  1. dr hab. Katarzyna Dziewanowska, prof. UW z Uniwersytetu Warszawskiego oraz dr hab. Agnieszka Kacprzak, prof. UW z Uniwersytetu Warszawskiego za artykuł pt. „Value co-creation and value co-destruction – case of online consumption”;
  2. dr hab. Paweł Chlipała, prof. UE z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, za artykuł pt. „Uwagi o wyodrębnianiu współczesnych koncepcji marketingu”.

Wszystkie nagrodzone i wyróżnione artykuły zostały zaprezentowane przez Autorów podczas sesji plenarnej dotyczącej teoretycznych i empirycznych rozważań nad współczesnym marketingiem, handlem i konsumpcją. Miłym akceptem podsumowującym konkurs była uroczystość wręczenia nagród zwycięzcom w postaci książki autorstwa Ph. Kotlera, pt. „Marketing 4.0” z Jego osobistą dedykacją i autografem oraz dyplomu. Dodatkowo dla zwycięzcy przygotowano okolicznościową statuetkę. Organizatorzy konkursu mają nadzieję, iż stanie się on tradycją Zjazdów Katedr Marketingu, Handlu i Konsumpcji.

Podsumowując obrady prof. dr hab. Edyta Rudawska podkreśliła duże znaczenie poznawcze i aplikacyjne przedstawionych przez prelegentów wyników badań oraz dyskusji konferencyjnych. Zwróciła również uwagę na wysoką wartość merytoryczną seminariów „Paper Development” wyrażając nadzieję, iż w ich efekcie autorzy będą mieli większe szanse na opublikowanie swoich opracowań naukowych w renomowanych czasopismach z impact factorem. Dziękując prelegentom za ciekawe wystąpienia, a uczestnikom za aktywny udział wyraziła nadzieję, iż tegoroczny Zjazd, mimo towarzyszących mu ograniczeń pandemicznych, zainspirował jego Uczestników do dalszych badań nad nowymi wyzwaniami, metodami, podejściami i perspektywami rozwoju dla marketingu, handlu i konsumpcji w dobie Rewolucji 4.0 a może już 5.0.